Het stedelijk museum, Jean Tinguely

Woensdag 12 oktober zijn wij naar het Stedelijk museum gegaan. We zijn gaan kijken naar de tentoonstelling over de werken van Jean Tinguely. Tinguely verzette zich tegen de elitaire kunst waar alleen naar gekeken kon worden. Hij probeerde in zijn werken alle zintuigen te betrekken en maakte het liefst pretparken van musea.

Tinguely heeft eerst geprobeerd te schilderen maar had dan altijd het gevoel dat er iets niet af was. Dit was voor hij beweging in zijn werken ging gebruiken. Hiernaast zie je één van zijn eerste bewegende werken, waar hij een soort van altijd veranderd kunstwerk creëerde. De balkjes   die allemaal een andere vorm hebben, draaien om hun eigen as en omdat ze allemaal op een andere plek vastgemaakt zijn, andere kanten opgaan en in verschillende tempo’s draaien, is het schilderij nooit hetzelfde.

Later begon Tinguely abstracte schilderijen te maken, maar niet zelf. Hij bouwde enorme machines die voor hem tekenden. Op die manier bespotte hij eigenlijk de echte abstracte kunstenaars omdat hij iedereen uitdaagde het zelf te maken, hij verkocht zelfs een soort “Ikea doe het zelf pakketten” van zijn bewegende schilderijen. Iedereen kon een kunstenaar zijn.

Een voorbeeld van hoe Tinguely alle zintuigen wilde gebruiken is dat op de werken van de linker en rechter foto een ballon zat. Om de zoveel tijd ontplofte de ballon die dan de hele ruimte vulde met een geur. Hij wilde met zijn werk het leven voorstellen en volgens hem draaide het hele leven om beweging en verandering “De enige stabiliteit is beweging - overal en altijd” en dat levensmotto is duidelijk te zien in al zijn werken.

Tinguelys werken werden groter en geluid werd een steeds belangrijker deel van zijn werken. Om slijtage te voorkomen zet het Stedelijk zijn werken alleen om de zoveel tijd in werking maar in de tijd van Tinguely stonden ze constant aan. Dat moet een enorm kabaal zijn geweest. Ook belangrijk in zijn werk was licht. Onze rondleidster gaf ons een stalen draadje dat we mochten vervormen zoals we maar wilden, toen we daar licht op schenen ontstond er een prachtig schaduwspel.

Tinguely hield zich zoals vele andere kunstenaars erg bezig met de dood. Dit is ontzettend duidelijk in het sluitstuk van de tentoonstelling “Mengele-Totentanz”. Tinguely was ooggetuige van een verwoestende brand. Met de overblijfselen van de verbrande boerderij maakte hij dit werk; verkoolde balken, stukken van machines, schedels van dieren. Dit alles zorgt voor een onheilspellend geheel. Wat het extra controversieel maakte was dat de machine van de firma Mengele was. Dit deed in die tijd veel mensen denken aan dokter Mengele, de arts die in WOII gruwelijke experimenten deed op mensen.